فروشگاه اینترنتی طب سما

زنجبیل

نام فارسی :  زنجبیل

نام عربی  الزنجبیل

نام اردو  : ادرک

نام انگلیسی : Ginger

نام علمی : Officinale

از خانواده Zingiberaceae

از نام های دیگر زنجبیل ، زنجفیل می باشد.

ماهیت این گیاه ساقه زیر زمینی درخت پایاست که ارتفاع  آن به یک متر می رسد .

ساقه های گیاه زنجبیل نسبتا ضخیم اند و سطح مقطع شان دایره ای شکل است .

برگ های گیاه زنجبیل کشیده  تقریبا بیضی شکل و نوک دارند و بدون دمبرگ و به صورت متناوب نسبت به ساقه ها رشد می کنند .

در بالاترین قسمت هر ساقه گل دهنده این گیاه قسمتی بیضی گون  می روید که در آن فلس هایی به صورت تو در تو رشد می کنند  .گل های گیاه زنجبیل میان برخی از این فلس ها می رویند .هر گل زنجبیل از چهار گلبرگ تشکیل شده است سه گلبرگ آن سفید کشیده و نوکدار است و گلبرگ دیگر قرمز و زبانه ای شکل می باشد و میان گلبرگ های دیگر قرار دارد .

ساقه زیر زمینی    گیاه زنجبیل نسبتا ضخیم  متورم و پر گره است و از بخش های گوناگون آن ساقه های جدید رشد می کند رنگ زنجبیل سفید و با لکه های صورتی است ولی پس از خشک شدن خاکی کم رنگ می شود .رنگ مغز زنجبیل زرد است  .زنجبیل رایحه ای معطر و غلیظ و طعمی تند و گزنده دارد .

بهترین زنجبیل دارای تکه هایی بزرگ سفید بی ریشه و کاملا رسیده است .

تشابه و تقلب  ساقه زیر زمینی تازه زنجبیل به خولنجان تازه شباهت دارد .

محل رویش  چین هند و پاکستان

کاشت داشت و برداشت  تکثیر زنجبیل از راه کاشت بخشی از غده زیر زمینی جوانه دار آن انجام می شود .

مواد تشکیل دهنده در زنجبیل پتاسیم اگزالات  نشاسته و یک تا سه درصد اسانس روغنی فرار وجود دارد .این اسانس دارای ترپن  کامفن  دکستروکامفن  سسکی ترپن زنجیبرن فلاندرن زینجیبرول زینجرون سینئول سیترال بورنئول جین جرول و شوگائول است

طبیعت  زنجبیل تازه در درجهد گرم و در درجه اول خشک است . زنجبیل خشک در درجه سوم گرم و درجه دوم خشک است  با رطوبت فضیله .

نفع خاص تقویت معده و نیروی هاضمه تقویت باه و تحلیل ریاح .

افعال و خواص زنجبیل مقوی کبد مفتح سدد کبد مقوی قوت حافظه ملین  تریاق سموم حیوانی و مسکن عطش بلغمی است .

زنجبیل بلغم و رطوبات غلیظ و چسبیدهد به سطح معده و امعا را خشک و دفع می کند اخلاط غلیظ و رطوبات اضافی مغز و حلق را بیرون می راند  و برای فلج کرم معده یرقان سدی تقطیر البول ناشی از سردی ضعف دستگاه ادراری و اسهال ناشی از فساد غذا مفید است .خوردن زنجبیل با نبات و کندر به دفع رطوبات اضافی معده کمک می کند .خوردن زنجبیل با زرده تخم مرغ آب پز عسلی مولد و مغلظ منی است . خوردن زنجبیل با خولنجان و پسته بسیار مبهمی است .خوردن زنجبیل با تربد رطوبات زائد را از مفاصل بدن بیرون می کشد .

نگه داشتن زنجبیل در دهان عطش بلغمی را  بر طرف می کند .اکتحال زنجبیل به موقع تاریکی چشم سبل و بیاض کنمک می کند . ضماد یک حصه زنجبیل و دو حصه اسفند مقوی اعضا و محلل ریاح است و کزاز  بواسیر دردهای سرد ورم های سرد و بلغمی و ورم بیضه را بهبود می بخشد .ضماد خمیر زنجبیل تازه دا الثعلب ورم های ریحی ورم های سرد و بلغمی و دردهای سرد را برطرف می سازد . روغن زنجبیل یرای درمان دردهای مفصلی سرد مجرب است .

مقدار مصرف  تا دو درهم

مضرات  حلق

مصلحات و تدابیر عسل و روغن بادام شیرین .

بدل  دارفلفل

ذکر منبع  کتاب علم الادویه

مولف  سید محمد علی سید نظری

گل ختمی

نام فارسی : ختمی

نام عربی  :الخطمی

نام اردو :خطمی

نام انگلیسی :Marsh Mallow

نام علمی :Althea Officialism

نام های دیگر :خیرو ،خبازی بزرگ

طبیعت  گل ختمی سرد و تر می باشد

ماهیت  گل ختمی

ساقه های گل ختمی نسبت به ساقه های گیاه پنیرک کرک بیشتری دارد .لعاب اجزای ان نیز از لعاب اجزای پنیرک بیشتر است .

برگ های گل ختمی

بزرگ و پهن و تقریبا پنج ضلعی و کشیده تر از برگ های گیاه پنیرک هستند .هر برگ گیاه ختمی دو یا چهار شیار نسبتا کوچک دارد ؛ که این شیارها ،،دو یا چهار دندانه درشت کنار برگ ها ایجاد می کنند .تمام کناره برگ های گیاه ختمی ،دندانه دار است .

نوع گل های ختمی

درشت هستند و هر گل ،پنج گل برگ سفید، لطیف نسبتا پهن قلبی شکل مایل به مثلثی شکل و کاملا جدا از هم دارد .

محل رویش گل ختمی

هند ،پاکستان ،چین و ایران در استانهای اصفهان، قم  ،آذربایجان شرقی ، البرز و مرکزی و دامنه کوه های البرز .

کاشت داشت و برداشت

تکثیر گیاه ختمی از طریق کاشت تخم  ، بهار انجام می شود ولی به وسیله پاجوش ها ،پاییز صورت می پذیرد .معمولا گل ها و برگ های جوان ختمی پیش از باز شدن کامل ،تابستان برداشت می شوند .

اجزای مورد استفاده و مشتقات

ریشه ،ساقه ،برگ ،گل ،تخم ،صمغ ،ساقه و عرق

مواد تشکیل دهنده

در گیاه ختمی مواد چرب ،اسید بوتیریک ،فیتوسترین ، آنتوسیانین ،آلتئین و اسید دی اوکسی بنزوئیک  وجود دارد .گل های گیاه ختمی ،حاوی لعاب فلاونوئید ، سیانیدین ، کمی اسانس وماده ای رنگی به نام آلتئیدین است .در ریشه گیاه ختمی ،حدود ۳۵ درصد لعاب و ۳۷ در صد نشاسته وجود دارد .

نفع خاص

سرفه ،لینت مزاج ،تحلیل  نضج مواد

افعال و خواص : ختمی  رادع و مرخی است .

تخم ، برگ و ساقه و ریشه ختمی مجفف و لطیف تر و قوی تر از گل آن هستند .

برگ ختمی محلل اورام است .

پوست ریشه ختمی ،ملین و محلل بسیار قوی می باشد .

ضماد برگ ختمی  ،ورم مغز بنا گوش، پلک چشم ، پستان ،مقعد ، ورمهای دردناک ،همچنین زخم  خنازیر، دمل قوبا ،شکستگی  عرق النسا و درد مفاصل  (که همه این موارد از گرما باشد )را بهبود می بخشد .

ضماد برگ ختمی با روغن زیتون ، برای سوختگی آتش و گزیدگی حیوانات وحشرات موذی نافع است .

ضماد برگ ختمی با چربی اردک  ،به درمان درد مفاصل  عرق النسا  و رعشه کمک می کند .ضماد برگ ختمی با ادویه و روغن مناسب ، ذات الجنب و ذات الریه را بهبود می بخشد . ضماد برگ پخته شده ختمی با روغن حیوانی در التیام ورم های گرم، بسیار موثر و سریع الاثر است . نطول آب جوشانده برگ ختمی، موی سر را نرم می کند .نشستن در آب جوشانده برگ ختمی به رفع ورم مقعد و چسبندگی رحم کمک می کند .

نوشیدن آب جوشانده سه درهم از پوست ریشه ختمی ،برای زحیر ، قولنج ،سوزش ادرار سوزش امعاء سده امعاء  زخم امعاء  ورم امعاء  و اسهال صفراوی مفید است.

ریشه کوبیده شده ختمی را در پارچه کهنه ببندید ؛ در آب بگذارید و زیر آسمان شب نگاه دارید ؛به طوری که آب آن غلیظ و سفت شود ؛طلای این آب برای ورم پلک موثر است.

نوشیدن گل ختمی ،سرفه گرم و خلط خونی را درمان می کند  آب جوشانده ریشه ختمی نیز همین اثر را دارد .

مضمضه آب جوشانده پوست ریشه ختمی با سرکه برای دندان درد گرم مفید است .

حقنه آب جوشانده پوست ریشه ختمی ،بیماری های امعاء را بهبود می بخشد .

فرزجه پوست ریشه ختمی به همراه چربی اردک و سقز برای ورم رحم و چسبندگی دهانه آن مجرب است .

طلای آب جوشانده پوست ریشه ختمی ،گزیدگی زنبور عسل را التیام می بخشد .

نشستن در آب جوشانده پوست ریشه ختمی ،سفتی مفاصل و اعضا را برطرف می سازد .شستن موی سر با آب جوشانده پوست ریشه ختمی ،از دو شقه شدن مو جلوگیری می کند.

تخم گل ختمی

برای زحیر،  قولنج ،،سوزش ادرار  سوزش امعاء سده امعاء زخم امعاء  ورم امعاء و اسهال صفراوی مفید است .خوردن تخم کوبیده ختمی ،به دفع سنگ کلیه کمک می کند .خوردن تخم پخته شده ختمی  ،سرفه گرم و خلط خونی را بهبود می بخشد .خوردن لعاب تخم ختمی به همراه شکر نیمه گرم ،برای بهبود سرفه گرم مفید است . جویدن تخم ختمی ،شدت عطش را تسکین می دهد . ضماد تخم ختمی با روغن زیتون و سرکه ،به دفع سموم حیوانی کمک می کند .ضماد تخم ختمی روی بهق و سپس ،نشستن در آفتاب برای رفع بهق موثر است .ضماد خمیر یک حصه ختمی و دو حصه خرما با سرکه ،برای تحلیل اورام مجرب است . شستن دست و پا با آب جوشانده مخلوط یک حصه تخم ختمی و یک حصه صمغ عربی، به درمان شقاق پوست کف دست و پا کمک می کند .

مقدار مصرف:  جرم آن یک مثقال ، آب جوشانده آن تا سی مثقال .

مضرات گل ختمی : معده

مصلحات و تدابیر : عصاره زرشک ،عسل و رازیانه .

بدل: پنیرک

ذکر منبع  کتاب علم الادویه

مؤلف  سید محمد علی سید نظری

فروشگاه اینترنتی طب سما